Donald Buyze en Rosa De Borger over OVM, FVJ, Kortrijk, schoolstrijd, niet-confessionele zedenleer, onderwijs, leerkracht en Grote Dialoog

Rosa De Borger: Ik ben lid geworden van OVM toen OVM ontstaan is, ik denk in 1964. Sedert die tijd heb ik alle Feesten Vrijzinnige Jeugd meegemaakt, tot ongeveer vijf jaar geleden.

Jimmy Koppen (interviewer): Was dat belangrijk, die Oudervereniging voor de Moraal? Waarom ontstond die, denkt u? Waarom was dat zo belangrijk, want die gaan overal in die jaren ontstaan. Er gaan overal afdelingen verschijnen.

Rosa De Borger: Ik vind dat wel belangrijk voor het Feest van de Vrijzinnige Jeugd. Voor die kinderen is dat wel belangrijk, vind ik.

Donald Buyze: Dat had ook te maken met een strijd: het mondig worden van het rijksonderwijs, na de schoolstrijd in de jaren 1950, enz. Daaruit was dan weer de cursus zedenleer gegroeid in de jaren 1960, voor wat betreft de lagere school betreft. Het was dan ook normaal dat er voor die kinderen ook een soort feest ging georganiseerd worden, net zoals er overal ter wereld voor twaalfjarigen een soort overgangsfeest gebeurt en in dat opzicht — laat ons eerlijk zijn — is de plechtige communie hier bij ons ook heel belangrijk voor twaalfjarigen. Dan was het maar normaal dat de vrijzinnigen ook daarvoor een alternatief boden. Vandaar zijn dan ook die feesten ontstaan en dat is ook de periode dat de OVM’s hier ontstaan zijn, nu 50 jaar geleden. Dit jaar hebben we het feest gevierd, een prachtig feest en terecht.

Jimmy Koppen (interviewer): Kan men dat beschouwen als een strijd die men gevoerd heeft vanuit de OVM in die jaren? Is het echt op zijn plaats om te zeggen: “Er is strijd gevoerd.”

Donald Buyze: Natuurlijk is er strijd gevoerd — heel terecht. Ik heb dat meegemaakt als leerkracht. Ik ben ongeveer 40 jaar geleden leerkracht zedenleer geworden en ik heb OVM altijd achter mij gevoeld. Toen ik met kindjes zat in mijn klas — eenleerlingklasjes —, kwam ik terecht in OVM-vergaderingen, eventueel één keer om de maand. Toen zeiden ze: “Ja, goed doe maar verder.” Zij hebben dan ook die werkgroepen in het leven geroepen, omdat ze ondervonden dat leerkrachten overal in het land redelijk geïsoleerd bezig waren. Dat was ook bij mij het geval, maar ook nog voor mijn tijd, want ik heb het warm water niet uitgevonden. Het was ook al — zoals Dascha al gezegd heeft — mijn heel goede vriend en leermeester, Joske Naessens, die hier in Kortrijk ook al die drang voelde om ervaringen te delen. Dat is iets dat wij een beetje hier vanuit Kortrijk hebben uitgedragen naar heel Vlaanderen toe met ons toenmalig tijdschrift Grote Dialoog. Een groot aantal mensen uit de streek: Eddy Van Eeckhoven, Jos Naessens, Donald Buyze, Ward Agneessens, Willy Vandemeulebroucke, Pol Naessens, — ik vergeet er hoor en ik heb mezelf al vernoemd, dat is dus niet mooi, dat is niet eerlijk — Danny Verbiest, onze Samson…, die zaten er allemaal bij. Wij hebben de cursus moraal een soort aanschijn gegeven: kinderen die zelf hun wereld en hun waarden leren ontdekken en dat was wel belangrijk.